Świat Kolei nr 1/2017

AKTUALNOŚCI  –  Nowy rozkład jazdy PKP Intercity

Ryszard Rusak

W nowym rozkładzie jazdy 2016/2017 PKP Intercity wprowadziło wiele zmian, jedne z nich są bardziej przyjazne dla pasażera, inne nieco mniej. W komunikacji międzynarodowej w sezonie wiosenno-letnim pojedzie nowy pociąg IC Cracovia relacji Kraków Gł. – Praha hl.n. przez Ostrawę, Ołomuniec i Pardubice. Większość pociągów IC to składy zestawione najczęściej z czterech lub pięciu wagonów typu Y, które swoje lata świetności mają już za sobą, a po wejściu do takiego pociągu jedyną zmianą od czasów PRL-u jest „nowa” tapicerka i biały zagłówek IC. Latem rozpoczną się kolejne dwie ważne inwestycje modernizacyjne na liniach z Warszawy do Lublina i Poznania. Na trasie Poznań – Warszawa pociągi pojadą trasą okrężną przez Gniezno, przez co czas podróży wydłuży się nawet o 60 min, prace potrwają 2,5 roku. Po zakończeniu obu modernizacji pociągi pojadą z prędkością 160 km/h.

NOWY TABOR  –  EN76 Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego

Dariusz Kalinowski

Największa liczba elfów została zamówiona przez urząd marszałkowski województwa wielkopolskiego w ramach projektu Zakup taboru kolejowego dla regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych, dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wielkopolskim zespołom elf nadano oznaczenie typu 22WEa. Osiągają one maksymalną prędkość 160 km/h i umożliwiają sterowanie wielokrotne do trzech pojazdów. Ostatni pojazd dla województwa wielkopolskiego (EN76-047) został odebrany w uroczysty sposób – podobnie jak pierwszy – na Dworcu Letnim w Poznaniu w dniu 25.02.2014 r., kończąc realizację zamówienia na 22 ezt. Zespoły trakcyjne EN76 stanowią obecnie trzon taborowy Kolei Wielkopolskich. Do 2020 roku urząd marszałkowski województwa wielkopolskiego planuje zakup kolejnych kilkunastu elektrycznych zespołów trakcyjnych o większej pojemności niż obecnie eksploatowane EN76.

WYNALAZKI I PATENTY  –  Pociągi drogowe i drogowo-szynowe cz.3

Krzystof Zintel

Pociągi drogowe opisane w pierwszych dwóch częściach artykułu składały się z ciągnika i wagonów dowolnego typu lub konstrukcyjnie dopasowanych do siebie. Miały napęd parowy lub spalinowy tylko na koła ciągnika lub też spalinowy z mechanicznym przeniesieniem momentu napędowego wałami przegubowymi także na niektóre koła wagonów. Ta część artykułu opisuje pociągi o napędzie spalinowo- elektrycznym z silnikami elektrycznymi także przy kołach wagonów, zdolne też do jazdy po szynach kolejowych. Taki pociąg drogowy na szynach pokazuje pocztówka z lat I wojny światowej na winiecie. Wysłano ją 26 lipca 1916 r. z Borgoprund w Siedmiogrodzie (pieczęcie i adnotacja „Feldpost” na odwrocie fotografii pokazana w dolnym lewym rogu). Przedstawia komendanta K.u.K. Kraftwagenbahn Nr. 1 (Cesarskiej i królewskiej Kolei Samochodowej nr 1 w Borgoprund, dziś Prundu Bárgăului w Rumunii), podporucznika Czermaka (+1917) przy wagonie silnikowym pociągu benzynowo-elektrycznego systemu Landwehr-Porsche na mijance Borgö-Felsö wojskowej kolei łączącej węgierski Siedmiogród przez przełęcz Tihuta Pass z austriacką Bukowiną. Pierwszy wagon, przeznaczony w części przedniej dla oficerów, ma nad tą częścią dach z lnianego płótna, drugi wagon wiezie samochód osobowy komendanta (ten ma dach z lnianego płótna), dalsze cztery wagony załadowane są przenośnymi przęsłami szynowymi wojskowej kolei polowej, przedostatni wagon, kryty plandeką także z lnianego płótna, wiezie narzędzia, zaopatrzenie i wyżywienie dla żołnierzy roty roboczej zajmującej tylną część pierwszego wagonu; ostatni kryty wagon jest kolejowy. Żołnierz z chorągwią po prawej reguluje ruch pociągów, czyli pełni rolę kolejowego semafora.

KOLEJ W POLSCE  –  Historia lokomotywowni w Węglińcu cz.2

Michał Sibilski

Druga część artykułu prezentującego lokomotywownię w Węglińcu opisuje modernizację trakcji 1969 – 1986 oraz elektryfikację węzła w latach 1987 – 1995. Relacja z pracy węglinieckiej lokomotywowni do roku 2015.

KOLEJ W ŚWIECIE – Lokomotywy spalinowe serii CC 72000/CC 72100 kolei SNCF cz.1

Ryszard Rusak

W połowie lat 50. XX wieku koleje francuskie SNCF podjęły decyzję, że do czasu ukończenia elektryfikacji głównych szlaków pracujące tam parowozy zostaną zastąpione trakcją spalinową. Wybrano wariant lokomotywy spalinowej z przekładnią elektryczną i od 1955 roku we francuskich fabrykach rozpoczęto produkcję różnych typów takich pojazdów, przeznaczonych głównie do obsługi ruchu pasażerskiego. W 1967 roku pojawiły się nowe lokomotywy spalinowe serii CC 72000, których projektantem był Paul Arzens; spod jego ręki wyszło wiele pięknych, innowacyjnych form wzornictwa przemysłowego znanych nie tylko we Francji. Były to w tym czasie najmocniejsze francuskie lokomotywy spalinowe wyprodukowane przez ówczesną firmę Alsthom, przeznaczone do prowadzenia szybkich pociągów pasażerskich na niezelektryfikowanych magistralach wychodzących z Paryża

w różnych kierunkach, a w szczególności tych przecinających Masyw Centralny z krainą wulkanów w Owernii.

ZAPOMNIANE LINIE – Lwówek Wąsk. – Komorowo Wlkp.

Sławomir Fedorowicz

Wyprawa zapomnianą linią rozpoczyna się po zimowym, bezśnieżnym i bardzo błotnistym szlaku – rozebranej ponad  50 lat temu trasie kolejki opalenickiej,  na dawnej stacji Lwówek Wąskotorowy.

WĄSKIE TORY – Koleje wąskotorowe w roku 2016

Leszek Lipiński, zdjęcia Marek Malczewski

Koleje wąskotorowe odgrywały przez dłuższy czas ważną rolę w krajowym transporcie towarów i pasażerów. Dziś ich znaczenie jest marginalne – dlatego istotne jest zachowanie ich jako zabytku techniki w możliwie najszerszym zakresie. ŚK regularnie pisze o czynnych kolejach wąskotorowych. W tym artykule spróbujemy podsumować, co się działo na liniach wąskotorowych w 2016 roku i wyliczyć te z nich, na których odbywał się ruch osobowy.

MIEJSKIE TORY – Tramwaje w Ostrawie

Jakub Halor

W miejscu, gdzie historyczna granica Śląska i Moraw na rzece Ostrawicy przecina odwieczny szlak handlowy wiodący przez Bramę Morawską, a rzeka Ostrawica wpada do Odry, leży Ostrawa, stolica kraju morawsko-śląskiego, trzecie co do wielkości po Pradze i Brnie miasto w Republice Czeskiej, dysponujące również trzecią co do wielkości w tym państwie siecią tramwajową. O ile kilka polskich miast może współcześnie pochwalić się bardziej nowoczesnym taborem, niewiele z nich jest zdolnych stanąć w szranki z Ostrawą w kategorii funkcjonalności i parametrów techniczno-eksploatacyjnych sieci tramwajowej, która pełni rolę kluczowego elementu zintegrowanego systemu transportu.

NOWOŚCI  Polskie nowości w końcu roku 2016

Tomasz Mayer

ŚWIAT MODELI  –  Plebiscyt Polski Model Roku 2016

Tomasz Mayer, Ryszard Pyssa

Rok 2016 to kolejny rekordowy rok pod względem liczby nowych modeli w polskich barwach. Wprawdzie na potrzeby plebiscytu wyszczególniliśmy w najpopularniejszej wielkości H0 tylko 61 modeli, ale jeśli uwzględnimy miniatury z różnymi numerami inwentarzowymi, to okaże się, że na rynku pojawiło się prawie 100 modeli. Szczególnie było to widoczne w segmencie wagonów pasażerskich w wielkości H0, gdzie ukazało się aż 36 modeli. Zwolennicy skali środka (TT) nie mieli już tylu powodów do radości, ukazało się tylko 15 modeli. Kolejny rok niedocenieni zostali kolekcjonerzy wielkości N (1:160), gdyż ukazały się tylko dwie miniatury elektrowozów firmy Hobby Train w barwach prywatnych przewoźników oraz zestaw cystern (LS Models). Generalnie na polskim rynku utrwaliła się dominacja firmy Piko (premiera SP/SU45), ale rok 2016 zostanie zapamiętany także jako rok wysypu oczekiwanych od kilku lat modeli wagonu osobowego 2 klasy typu 111A firmy Heris (ukazało się aż 15 miniatur). Odnotować należy także debiut na krajowym rynku holenderskiej firmy Exact-Train, ofensywę czeskiej firmy MTB Model oraz upadek krajowego producenta – firmy Robo (szkoda, ale i tak dziękujemy Robertowi Przybyłkowi). Zapraszamy do wyboru jednego modelu w każdej kategorii – tego, który sprawił największą radość lub był najbardziej oczekiwanym i pożądanym modelem. Głosować należy na jeden model w każdej z kategorii, podając typ lokomotywy/ wagonu, producenta modelu i numer katalogowy. Propozycje prosimy przesyłać pocztą internetową na adres sk.pyssa@infotransport.pl lub pocztą tradycyjną na adres redakcji (61-701 Poznań, ul. Fredry 13) do 31 stycznia 2017 r. Zwycięskim firmom zostaną podczas targów w Norymberdze wręczone okolicznościowe dyplomy, zaś wśród Czytelników rozlosujemy nagrody-niespodzianki.

FILATELISTYKA

Krystian Żurawski

„Tajemnice” Dolnego Śląska…

El Comandante Inspektor

Cukier krzepi